Prema procjenama Populacijskog odjeljenja Ujedinjenih nacija smatra se da je sredinom 2021. godine broj stanovnika naše planete iznosio oko 7,87 milijardi, od čega 59% u Aziji, 17% u Africi, 9% u Evropi, a ostatak se odnosi na druge kontinente. Stanovništvo Bosne i Hercegovine čini ispod 0,05% ukupne svjetske populacije.
Na globalnom nivou, broj muške populacije blago nadmašuje broj ženske populacije (procjenjuje se da u 2021. godini 102 stanovnika muškog spola dolazi na svakih 100 žena). Djeca do 15 godina čine oko 25% svjetske populacije, a stanovništvo starije od 60 oko 13%. Uslijed procesa starenja svjetskog stanovništva, očekuje se da do 2050. godine bude podjednak broj
djece do 15 godina i lica starijih od 60 godina.
U Evropi je 25% stanovništva starije od 60 godina, a očekuje se da će udio ove kategorije stanovništva porasti na 35% do 2050. godine. Na drugoj strani, u Africi koja ima najmlađe stanovništvo očekuje se rast udjela ove kategorije sa sadašnjih 6% na 9% u 2050. godini.
Godišnji broj živorođene djece u svijetu iznosi oko 141 milion, a umrlih oko 58 miliona stanovnika, te prirodni priraštaj iznosi oko 83 miliona stanovnika godišnje. U prosjeku, svjetsko stanovništvo se mjesečno uveća za oko 2 populacije Bosne i Hercegovine. Stanovništvo u svijetu raste po stopi od 1,1% godišnje, ta stopa je u opadanju i predviđa se njeno smanjivanje u narednom periodu.
_____________________________________________________________
Kako se povećavao broj stanovnika na Zemlji
Procjenjuje se da je broj ljudi na Zemlji dostigao 1 milijardu u 1804. godini, 2 milijarde u 1927. godini, 3 milijarde u 1960. godini, 4 milijarde 1974. godine, 5 milijardi u 1987, 6 milijardi u 1999. godini te 7 milijardi u 2011. godini. Procjena je da je sredinom 2021. godine broj stanovnika naše planete iznosio oko 7,87 milijardi, a da će do 2030. iznositi 8,55 milijardi, a do 2050. čak 9,74 milijardi ______________________________________________________________
Stopa nataliteta i fertiliteta
Procjenjuje sa da je godišnja stopa nataliteta na globalnom nivou iznosila oko 19‰, stopa mortaliteta oko 7‰, što je dalo prirodni priraštaj od oko 12‰.
Postoje izrazite razlike u prirodnom kretanju stanovništva pojedinih regiona i zemalja svijeta. Tako je u razvijenom dijelu planete (odnosi se na Evropu, Sjevernu Ameriku, Australiju, Novi Zeland, Japan) stopa
nataliteta iznosila 10‰, a mortaliteta 10,‰, Dok je manje razvijenom dijelu svijeta, stopa nataliteta iznosila je 20,5‰, mortaliteta 7,2‰, a prirodnog priraštaja 13,3‰. Stopa nataliteta (2019.g.) u Bosni i Hercegovini bila je 8,1‰, a mortaliteta 11,1‰ što je rezultovalo negativnim prirodnim kretanjem stanovništva od -3‰.
Stopa ukupnog fertiliteta na svjetskom nivou iznosi 2,5. U razvijenom dijelu svijeta iznosi 1,7, a u manje razvijenom 2,6. Među kontinentima, najviša je u Africi (4,5), a najniža u Evropi (1,6). Posmatrano po državama, najviša stopa je u državama poput Nigera (7,2), Somalije (6,3), Konga DR (6,1), a među najnižim je u Moldaviji, Portugalu, Singapuru (po 1,2) itd.
Procjenjeni očekivani životni vijek pri rođenju za svjetsku populaciju iznosi 71,7 godina (za muškarce 69,4, za žene 74). Najniži je u Sijera Leoneu (51,8), Centralnoafričkoj Republici (52,2), Čadu (52,9), Nigeriji (53,4), a najviši u Japanu (83,8 godine), Švajcarskoj (83,3), Španiji (83,1) i Singapuru (83). Procjenjeni očekivani životni vijek pri rođenju za stanovništvo Bosne i Hercegovine iznosi 76,9 godina (74,4 godine za muškarce i 79,4 godina za žene).
Projekcije rasta poulacije do 2050.
Prema srednjoj varijanti projekcija (Populacijsko odjeljenje UN) očekuje se da svjetska populacija dostigne 8,55 milijardi do 2030. a 9,74 milijardi do 2050. godine. Očekuje se da se do 2050. godine stanovništvo Afrike uveća za 81,2%, a Evrope smanji za 5%.
Razlike u demografskoj dinamici i demografskim karakteristikama koje postoje među državama i regionima dovode do promjene njihovog udjela u svjetskoj populaciji. Postoje velike razlike u stopi promjene brojnosti stanovništva među kontinentima i regionima svijeta. Tako je u 1950. godini na Evropu otpadalo 21,7% svjetskog stanovništva, u 2021. 9,5%, a projekcija za 2050. godinu je 7,3%. Na drugoj strani, udio Afrike rastao je sa 9,0% u 1950. godini na 17,4% u 2021, a očekuje se da u 2050. godini dostigne 25,6%.
U narednim decenijama očekuje se nastavak rasta svjetske populacije, s tim što će stopa rasta nastaviti da se smanjuje. Očekuje se dalje smanjenje fertiliteta svjetskog stanovništva, što će osim sporijeg rasta voditi i starenju svjetske populacije. Tome će doprinjeti i očekivano produženje životnog vijeka. Očekuju se velike razlike u demografskom razvoju među pojedinim zemljama, dok jedne očekuje depopulacija, drugima predstoji brz rast stanovništva.
Među glavnim procesima koji se odnose na svjetsko stanovništvo je i proces urbanizacije. Dok je gradsko stanovništvo u 1975. godini obuhvatalo 37% svjetske populacije, procjenjuje se da od 2008. godine prvi put u istoriji većina svjetskog stanovništva živi u gradovima i da
će se rast udjela urbanog stanovništva nastaviti i u predstojećem periodu, navodi se u podacima Populacijskog odjeljenja UN, koje prenosi Agencija za statistiku BiH.
